Το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων ακούει την κατάθλιψη ως κάτι πολύ τρομακτικό , από το οποίο θεωρεί ότι δεν μπορεί να απεγκλωβιστεί. Άρα η ιδέα της κατάθλιψης από μόνη της, μπορεί να προκαλέσει πανικό. Άραγε θα ήταν το ίδιο τρομακτικό , αν γνωρίζαμε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι περνάμε κατά μέσο όρο δύο καταθλιπτικά επεισόδια στη ζωή μας ;
Η κατάθλιψη είναι μια πολυδιάστατη έννοια και η σοβαρότητά της εξαρτάται από την ένταση, την επιμονή και τη διάρκεια των συμπτωμάτων αλλά και το πως αυτά προκαλούν έκπτωση στη λειτουργικότητα του εκάστοτε ατόμου.
Για να μπορέσουμε λοιπόν να αποσαφηνίσουμε καλύτερα αυτήν την έννοια, παρακάτω θα απαντήσω στις πιο συχνές ερωτήσεις σχετικά με την συγκεκριμένη ψυχική νόσο.
Τι είναι η κατάθλιψη;
Η κλινική κατάθλιψη είναι μια σοβαρή ψυχική νόσος που επηρεάζει αρνητικά τον τρόπο που ένας άνθρωπος σκέφτεται, αισθάνεται και συμπεριφέρεται. Σε αντίθεση με τη φυσιολογική θλίψη , η κατάθλιψη είναι μια επίμονη κατάσταση, που περιορίζει την ικανότητά μας να νιώθουμε ευχαρίστηση , ενώ αλλάζει σημαντικά το πως λειτουργούμε στην καθημερινότητά μας.
Ποια είναι τα σημεία στη συμπεριφορά του ατόμου που αλλάζουν στην κατάθλιψη;
Η πρώτη αλλαγή γίνεται στη διάθεση του ανθρώπου. Έτσι νιώθει συνεχώς απογοητευμένος, απελπισμένος και άκεφος, χωρίς πολλές φορές να ξέρει το γιατί Μια άλλη ένδειξη είναι η αϋπνία ή η υπερυπνία. Ο άνθρωπος που βιώνει κατάθλιψη μπορεί να έχει την ανάγκη να κοιμάται περισσότερο ή αντίθετα λιγότερο από το φυσιολογικό.
Ένα ακόμα σημείο, είναι η απότομη αύξηση ή μείωση βάρους. Ακόμα η έκπτωση στις καθημερινές δραστηριότητες είναι μια ακόμα σημαντική ένδειξη. Δραστηριότητες που πριν λίγο καιρό γίνονταν με ευχαρίστηση, πλέον το άτομο δυσκολεύεται σωματικά να ακολουθήσει, ενώ ταυτόχρονα στερείται κινήτρου ώστε να συνεχίσει τις υπάρχουσες δραστηριότητες ή να ξεκινήσει νέες. Το άτομο απορροφάται πλήρως από την ψυχική κατάσταση στην οποία βρίσκεται και ρυθμίζει πλέον τις επιλογές του βάσει αυτής.
Ποιοι παράγοντες παίζουν ρόλο στην εμφάνιση της κατάθλιψης;
Το πρώτο που πρέπει να ξεκαθαριστεί είναι πως δεν υπάρχει ένας και μοναδικός λόγος που ευθύνεται για την εμφάνισή της. Αρχικά μπορούμε να πούμε ότι υπάρχουν γενετικοί παράγοντες, οι οποίοι παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της νόσου. Έρευνες έχουν δείξει πως ο κίνδυνος εμφάνισής της είναι αυξημένος στα άτομα τα οποία έχουν συγγενείς οι οποίοι πάσχουν από σοβαρές ή χρόνιες μορφές κατάθλιψης.
Επίσης υπάρχουν και βιολογικοί παράγοντες που ευθύνονται για την εμφάνισή της. Πλέον θεωρείται ότι δύο νευρομεταβιβαστές, η νοραδρεναλίνη και η σεροτονίνη, εμπλέκονται ιδιαιτέρως στη δημιουργία της κατάθλιψης. Αυτός είναι και ο λόγος , για τον οποίο σε ορισμένες περιπτώσεις κρίνεται απαραίτητο, παράλληλα με την διά λόγου θεραπεία, στον ασθενή να χορηγείται και φαρμακευτική υποστήριξη.
Επίσης σημαντικό ρόλο στην εμφάνισή της παίζουν οι τραυματικές εμπειρίες στα πρώιμα χρόνια της ζωής του ατόμου. Η αδυναμία των γονιών να εκπληρώσουν επαρκώς τον ρόλο τους αλλά και η σωματική, λεκτική ή ψυχολογική βία παίζουν σπουδαίο ρόλο στην εμφάνιση της κατάθλιψης.
Τι είναι ο φαύλος κύκλος της κατάθλιψης;
Υπάρχουν σκέψεις, οι οποίες δημιουργούν άσχημα συναισθήματα , με αποτέλεσμα το άτομο να απομονώνεται και να αισθάνεται αδυναμία να διαχειριστεί αυτό που του συμβαίνει. Έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος και επιτείνονται οι αρνητικές σκέψεις, αλλά και το βαρύ καταθλιπτικό συναίσθημα. Μέσα σε αυτόν τον επαναλαμβανόμενο κύκλο, το άτομο νιώθει όλο και πιο ανήμπορο να αντιμετωπίσει αυτό που του συμβαίνει. Άρα το ζητούμενο είναι να σπάσουμε αυτόν τον φαύλο κύκλο.
Το άτομο που βρίσκεται σε κατάθλιψη, έχει την αίσθηση ότι το συναίσθημα του μέσα στην ημέρα, είναι μονίμως άσχημο. Παρ΄ όλα αυτά πρέπει να σας πω οτι είμαστε προκαθορισμένοι να έχουμε διακύμανση συναισθημάτων. Είναι σημαντικό λοιπόν να μπορεί να αντιληφθεί και να ξεχωρίσει τις στιγμές ή τα λεπτά τα οποίοι νιώθει καλύτερα. Αυτό θα τον βοηθήσει να δει την καθημερινότητά του με μια διαφορετική οπτική και με αυτόν τον τρόπο θα εκπαιδευτεί να βλέπει και τα θετικά της σημεία.
Θεραπεύεται η κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη θεραπεύεται, αυτό όμως δεν είναι κάτι που γίνεται αυτόματα και γρήγορα, ούτε υπάρχουν μαγικές και γρήγορες λύσεις για την θεραπεία της. Το πρώτο που πρέπει να κάνει το άτομο , είναι να μιλήσει για τα προβλήματά του. Να μιλήσει σε φίλους, σε συγγενικά πρόσωπα και γενικά σε άτομα που αποτελούν ένα ασφαλές πλαίσιο για τον ίδιο. Είναι σημαντικό να μην ντραπεί να μιλήσει για όσα σκέφτεται και νιώθει, ούτε να προσπαθεί να υποβιβάσει τη σημασία τους.
Το επόμενο βήμα που οφείλει να κάνει, είναι να επισκεφθεί έναν ειδικό. Μόνο ο ειδικός ψυχικής υγείας θα μπορέσει να τον ακούσει με τον τρόπου που χρειάζεται , να κάνει τις σωστές ερωτήσεις αλλά και να καταλήξει στη σωστή διάγνωση. Μόνο εκείνος θα μπορέσει να του δείξει τον σωστό τρόπο, ώστε να μπορέσει να βγει από ένα τούνελ που δεν ξέρει και ο ίδιος πως μπήκε.
Ιωάννα Μπερτσιμά
Ψυχολόγος-LifeCoach
Μεταξά 8, Γλυφάδα
Contact @ :