Ένα από τα συχνότερα θέμα που φέρνουν μαζί τους οι άνθρωποι όταν επισκέπτονται έναν ψυχολόγο είναι η δυσκολία τους να βάλουν όρια στον περίγυρό τους. Ο περίγυρος μπορεί να είναι οι γονείς, οι φίλοι, ο σύντροφος ή ακόμα και το επαγγελματικό πλαίσιο του ανθρώπου.
Πριν δούμε όμως πως βάζουμε όρια, θα πρέπει να δούμε τι σημαίνει αυτός ο όρος, αλλά και τι είναι αυτό που μπλοκάρει τους περισσότερους ανθρώπους από το να τα θέσουν με επιτυχία.
Οριοθετώ λοιπόν σημαίνει καθιστώ σαφές στον απέναντί μου ( λεκτικά αλλά και με τη συμπεριφορά μου ), μέχρι που είμαι διατεθειμένος να δεχτώ μια συμπεριφορά. Για παράδειγμα, αν ένας φίλος σας , καθυστερεί μονίμως στα ραντεβού σας, η οριοθέτηση είναι η διαδικασία κατά την οποία του καθιστάτε σαφές ότι δεν θα δεχτείτε ξανά αυτήν την συμπεριφορά.
Οι περισσότεροι δυσκολεύονται να μπουν στη διαδικασία αυτήν , γιατί νιώθουν ενοχές και φοβούνται ότι οι άνθρωποι θα τους απορρίψουν αν οι ίδιοι γίνουν πιο οριοθετημένοι. Στο παραπάνω παράδειγμα, συνήθως σκέφτονται: « Αν του πω να μην αργήσει ξανά στα ραντεβού μας, τότε δεν θα θελήσει να ξαναβγούμε ή θα θεωρήσει την αντίδρασή μου υπερβολική και θα γελάσει μαζί μου» Εδώ πρέπει να σας πω ότι είναι δικαίωμά σας να μην θέλετε να υπομείνετε μια συμπεριφορά που σας στεναχωρεί και σας φέρνει σε δύσκολη θέση. Επίσης έχετε σκεφτεί ποτέ ότι η αντίδραση του άλλου στην οριοθέτησή σας , δείχνει πόσο σημαντική του είναι η σχέση σας ;
Αφού λοιπόν φτάσατε στη δράση και είστε έτοιμοι , πάμε να δούμε πως γίνεται. Η οριοθέτηση έχει ξεκάθαρα βήματα και είναι τα παρακάτω:
1. Ζητάω από τον άνθρωπο που έχω το πρόβλημα ένα ραντεβού. Δεν χρειάζεται να είναι πολύωρο , αρκεί να έχετε την ευκαιρία να τα πείτε οι δυο σας κάπου ήρεμα. Αυτό μπορεί να γίνει και στην κουζίνα του σπιτιού σας.
2. Αναφέρω ξεκάθαρα και χωρίς συναισθηματισμούς ( φωνές – προσβολές ) ποια είναι η συμπεριφορά που με ενοχλεί.
3. Λέω πως αυτή η συμπεριφορά με κάνει να νιώθω. Πχ: Όταν αργείς στα ραντεβού μας, νιώθω ματαιωμένη και θυμωμένη.
4. Λέω στον άνθρωπο που έχω απέναντί μου ότι την επόμενη φορά που θα αργήσει πάνω από 10 λεπτά, θα πρέπει να φύγω από το ραντεβού. Αυτό το σημείο είναι το σημαντικότερο στάδιο της οριοθέτησης και λέγεται « Βάζω συνέπειες». Είναι πολύ σημαντικό οι συνέπειες που θα βάλετε να είναι ρεαλιστικές και να είστε σίγουροι ότι θα τις τηρήσετε, γιατί αν αυτό δεν γίνει χάνετε την αξιοπιστία σας. Παράδειγμα, δεν θα πω « Αν αργήσεις ξανά , δεν θα ξαναβγώ μαζί σου» Αυτή η συνέπεια δεν είναι ρεαλιστική και μάλλον δεν θα την τηρήσετε, ειδικά αν απολαμβάνετε πολύ την παρέα του συγκεκριμένου ανθρώπου!
5. Τέλος, είναι σημαντικό να δώσετε στον συνομιλητή σας την ευκαιρία να σας πει αν υπάρχει κάτι που τον δυσκολεύει να τηρήσει το όριο, ώστε όλη αυτή η διαδικασία να μην γίνει ως μονόλογος αλλά να είναι συνεργατική.
Πολύ σημαντική πληροφορία: Ποτέ μην βάλετε όρια όταν έχετε θυμό, γιατί μάλλον δεν θα τεθούν σωστά . Περιμένετε να ηρεμήσετε και έπειτα μιλήστε για όλα τα παραπάνω.
Καλή επιτυχία!
Ιωάννα Μπερτσιμά
Ψυχολόγος-LifeCoach
Μεταξά 8, Γλυφάδα
Contact @ :
Insta: https://www.instagram.com/ioanna_bertsima/
FB: https://www.facebook.com/joanna.bertsima